Pthirus pubis

Ástandið þykir nú helvíti hart
hamfarir getur það kallast
Líflaust er víða það ljóst er og svart
langflestir á það nú fallast.

Veitum þeim grið,
gefum þeim frið
Græðum upp frjósama svörðinn.

Búsvæðin heit,
blíðlegan reit
bætum smá lífi í skörðin.

Helkuldinn ríkir því horfið er fax
er hylur og veitir þeím skjólið
Burtu með stórvirkar vélar og vax
sem vængstífir bungur og tólið.

Veitum þeim grið,
gefum þeim frið
Græðum upp frjósama svörðinn.

Búsvæðin heit,
blíðlegan reit
bætum smá lífi í skörðin.

Eyðimörk gljáfægð er eilífðar blús
Í eitthvað þær verða að grípa.
Syndir í burtu í baðinu lús
best er í hárin að klípa.

Veitum þeim grið,
gefum þeim frið
Græðum upp frjósama svörðinn.

Búsvæðin heit,
blíðlegan reit
bætum smá lífi í skörðin.

Afmæliskveðja til Halldórs

Hefur nú í hálfa öld,
Halldór þraukað ótal gjöld,
andlit pusað aldan köld,
úfið hár og bringuskjöld.

Tófur elt um ótal holt
einnig skriðið í gjótum.
Glannast um á grænum colt
Galant eða toyótum.

Með orans fransis eltir lax
alltaf þykir hipp og kúl
Siglir Hull og Halifax
Til hamingju með Liverpool

Karlinn elskar kvótamark
kann samt best við tuðruspark.
Ef þið sjáið þennan þjark
þarf hann knús og heljar slark

Lækir kólna

Lækir kólna liðast hjá

læðast um og frjósa.

Vötnin bólgna, vorið þrá

og varma sumars ljósa.

Úr klettum seytlar kvæðalind

kraftinn óðum saknar.

á blaðið meitlast beinagrind

bragur hljóður vaknar.

Fljótin blá í fönn og ís

frostið illt vill móta.

En alltaf þá er elfan frýs

aftur stillt mun fljóta.

Vermir sálu hjartað hlýtt

heit þá glæðist staka.

Kulnað bálið kviknar nýtt

kalda bræðir jaka

Yfir glennist óðarfljót

eydd er kvæðastífla.

Vatnið rennur vætir grjót

vökvar næði fífla.

Nokkrar stökur mars-maí

Kvæðamannafundur

 

Fingurbjörg af brennivíni

bergjum vísna milli.

Er þá von að okkur hlýni

og það taktinn stilli.

 

Vágestur

Jólatré af jóskum fjöllum

jólaskapið okkur gefa

koma nú með barkarbjöllum

er birkiplöntum yfir slefa .

 

 

Morgunstund

 

Maríuerla með sitt glingur,

og mjúka vængi þykka,

fyrir allar aldir syngur,

eins og Metallica.

 

Þrestir óma, engin pása,

úti glymur flugher,

eldsnemma sig öskra hása,

eins og Mikki Jagger.

 

Veðrið

 

Í gær var sumar gott var það

gleði endalaust

en það var fljótt afboðað

og aftur komið haust.

 

Ofar rís hún einnig hér

eykst brátt sólarkraftur

um leið og vísan vörpuð er

vorið kemur aftur.

 

Steindór Andersen

Einn mesti kvæðamaður síðustu áratuga er nýlátinn og orti ég lítið erfikvæði til minningar um þann mikla snilling sem Gunnhildur kvað á tónleikum í gærkvöldi (við sömu stemmu og oft er notuð þegar "Móðurjörð hvar maður fæðist" er kveðin).

 

Alltaf var hann engum síðri

ómar bassi um nes og vík,

eins og svar í elfu stríðri

æddi hvassa klettabrík.

Kaldir dropar kýla glugga

kveðju syngjum fram á nótt.

Bergjum sopa, burt með skugga

bikurum klingjum nú af þrótt.

Kvæðamanninn, kærast sála

kveðjum stóran gamlan ven.

Snótir, svannar, skulum skála

Skál Steindór minn Andersen.

Fölsk viska

Fölsk er viskan furðulega,

fagnar hyski, minnkar vinna.

Eykur miska, eflir trega,

alnets giskun hratt vill spinna.

Mörkin dofna‘á rétt og röngu,

ráðið sofnar þjóðir blæða.

Lýður klofnar lífs á göngu,

lokur rofna allt mun flæða.

Verður spekin væn til happa,

viljaþrekið allt að góðu?

Eða frekjan öll mun snappa,

álfur þekjast grárri móðu?

Sköpun minnkar, magnast kúgun,

mannfólks grynnkar skyn og vaka.

Ákaft kinkar kolli þrúgun,

krossinn vinkar líkur haka.

Sumt er best að bara týnist,

bágur gestur falskur leynist.

Því þótt flest það saklaust sýnist,

seinna versta martröð reynist.

Sigurey frá Drangsnesi

Langt er síðan ég setti hérna inn vísnaþátt (þ.e. með vísum eftir aðra en sjálfan mig). Ég var á kvæðamannafundi í síðustu viku í Reykholti og þar renna vísur upp úr nokkrum snillingum og greip ég eina og mundi nokkurn vegin, en hún er eftir Sigurey frá Drangsnesi (Sigurey Guðrún Júlíusdóttir).

Þjóðviljinn:

Þarna kemur Þjóðviljinn
það er nú meiri snilldin
Geislar af honum góðviljinn
gáfurnar og mildin.

Ég fann síðan fleiri vísur á netinu eftir hana, en einnig eru vísur og ljóð í bókinni Kvæðaperlur úr Kaldrananeshreppi, meðal annars þessar:

Litið í spegil:

Yndislega unga kvinnu
ekki bjóst ég við að sjá,
en þessa herjans hrokkinskinnu
hryllir mig að líta á.

Þó ég hafi starfið stranga

Þó ég hafi starfið stranga
stundað eins og best ég gat
mega aldrei af mér ganga
áhyggjur um föt og mat. 

Hún var ekki hrifin af órímuðum ljóðum:

Flest er það sem fer úr höndum,
flest sem reynist tál.
Ef nú er komið í strand á Ströndum
stuðlabundið mál.

Drengur fór úr skónum út á tröppum:

Ertu svona ungi maður
illa með á nótunum.
Hér er ekki helgur staður
hafðu skóna á fótunum.

Til er ljóðabók með vísum og ljóðum hennar, sem ég ætla að skoða við tækifæri en ég veit af eintaki hjá móður minni.

Sigurey lést árið 1983 þegar ég var 10 ára, en ég kynntist henni samt ekki, en hún var flutt suður áður en ég man almennilega eftir mér en mögulega kom hún þó á Strandir yfir sumartíman þó ég muni það ekki. Maður heyrði þó oft nafn hennar og mannsins hennar (Sophus - Fúsi, en hann var náskyldur mér í gegnum móðurætt mína), en litla fallega húsið þeirra sem stendur enn fyrir ofan Búðina (Kaupfélagið) var oft notað til að fara í yfir, enda fullkomin stærð á húsi fyrir þann leik.

Hér er mynd frá árinu 1986 sem sýnir Fúsahúsið eins og við kölluðum það.

 

 

 

Háttatal febrúar 2025

Í febrúar 2025 tók ég mig til og orti vísur eftir háttatali Sveinbjörns Beinteinssonar*, hér er samantekt með árangrinum.

*Bragarhættir samkvæmt Sveinbirni eru 450 talsins. Daglega bað ég google um að búa til random tölu milli 1 og 450 og svo orti ég eftir þeirri uppskrift sem Sveinbjörn bauð upp á þann daginn. Afrit er til af háttatalinu hér.

 

Ferskeytt 

26 - Frumstiklað, síðhent

Kónguló frá Karþagó
kalt nú bugar hreisið
undir snjó hún bú sér bjó
bölvar fluguleysið.

Draghent

53 - Frumstiklað, síðbakhent

Illt er rokið allt er strokið
áman víða skríður
tunna fokin, tætt er lokið
tóm við síðu bíður.

Stefjahrun 

79 - Samrímað, frumstiklað, Krapphent

Þurr sem fjara, fúll sem mar
fann mig edrúar.
Fer því skar á Barabar
bjór mun drekka þar.

Skammhent

102 - Skáþríkveðið

Eftir gný og gráu skýin
greinum nýjan dag.
Himinnblá mun æða áin
allt kemst þá í lag.

103 - Frumstiklað.  Þessar þrjár vísur áttu upphaflega að verða síðframrímaðar (sjá 109), en það gekk illa og úr varð að háttur 103 fékk óvænt þrjár vísur.

Rökin ört svo hrein frá hjörtum
heilla skýr og kná,
en ljósin björt ef blönduð svörtum
birtast fjarskagrá.

Dökkt er grjót sem drafnir móta
drita fuglar á.
Fjöllin ljót sem fætur brjóta
úr fjarska glæst og blá.

Ef fólk er sest og fullt af gestum
með feikna matarlyst.
Það sem best þá þykir flestum
þrýtur oftast fyrst.

109 -Frumstiklað, síðframrímað

Vert ei gunga, gleyptu tungu
gasalegt er búr,
kaldir pungar koluð lungu
kasað allt í súr.

Úrkast

118- Frummisfjórþætt

Snjallir karlar kalla´og svall´á
Kaneríum
Amma djammar, gammar gjamm´í
galleríum.

127 - Innbrugðið

Að yrkja vísu veldur sjaldan
vondri krísu.
Drjúg ef rís upp dröfnótt aldan
dreg ég ýsu. 

Gagaraljóð, engin staka að þessu sinni.

Langhent

195 - Frumbakhent

Kafald skörpu skilin hylur
skaflar virðast eilíft kvabb
samt á morgun mylur ylur
mjöllina svo verður slabb.

Nýhent

211 - Frumframsneitt, síðframhent

Þó að ei sé kalsa kalt,
korrar Þorri gamalkunnur,
hvæsa blása hviður snjallt,
hundrað sundrast ruslatunnur.

212 - Frumbaksneitt, síðframsneitt

Hríðin öskrar hert og svört
hlær við skeri, köld er Góa.
Vorsól kemur, birtist björt
bráðum hljóðar vell í spóa.

Breiðhent, engin staka að þessu sinni.

Stafhent

252 - Skárímað

Eftir hríðir heyrist fagn
hávært lækkar bölv og ragn
lægi vindur agnar ögn
aftur kemur fislétt þögn.

Samhent, engin staka að þessu sinni.

Stikluvik, engin staka að þessu sinni.

Valstýft

Frumsamframsneitt. Þessar tvær urðu til fyrir misskilning og eiga sér ekki númer - en auðvelt er að finna út að hér er frumsamframsneitt með samanburði við aðra hætti. Það skal tekið fram að innrímið vakna-hjakka er ekki ásættanlegt en ég leyfði því að slæda eins og sagt er í dag. 

Mætar fætur Dias dró
sem Dómínó.
Vitið skýtur skorar Moh
og skellihló.

Vakna, hjakka, Wolves við urð
sem vélin smurð.
Becker fékk á sköflung skurð
svo skall við hurð. 

303 - Frumsamframhent

Kvefið hefur komið snautt
og klipið autt,
því er nefið nokkuð blautt
og næstum rautt.

Braghent

331 - Samrímað, aukrímað. Hér gat ég ekki hætt og úr urðu nokkrar vísur.

Vorljóð 

Fuglar margir flögra um til fjörunytja
vaskir menn er vörur flytja
vansælir í tjöru sitja.

Út við nesið úar fagur æðarbliki
gnótt er hoss i gæðaspiki
af gljúpu klesstu mæðubiki.

Meðfram kaldri sjávarsíðu sullar kolla
fúlir menn með fulla bolla
fara hratt um drullupolla.

Fjaðrir þjóta fuglar busla flottir skvetta
poppið sullast pottlok detta
í pikkup milli þvottabretta.

Stokkendur í straumleysinu stama, hvíla
götur hratt menn gramir bíla
gorma mjúka saman kýla.

En með vori æðurinn þarf unga að hemja
þúsund trukkar þungir lemja
þröngar holur, punga kremja.

Valhent, engin staka að þessu sinni.

Stuðlafall, engin staka að þessu sinni.

 

Vikhent

401 - Hringhent

Óréttlæti alltof víða bítur.
Nartar, grætir, nagar fast,
niður tætir, brýtur.

Afhent 

429 - Frumhent, síðstiklað

Fögur rís í frosti vísan, funheit staka,
sem bræðir niður kaldan klaka.

430 - Fimmstiklað, Netthent

Vísan frá mun vaxa smá og vekja þráa
en hverfa frá í fnyki táa.

Stúfhent 

440 - Frumbakumsneitt

Hér um bil þá brasið endar byrja vand-
ræði, allt í bál og brand.

Nokkrar stökur frá í des 24 og jan 25

Sundhnjúkagígur

Pókerfés um eld og ís

er eilíf gríma.

Líklegt er og eflaust gýs

þar einhverntíma.

 

Snjókorn detta

 

Snjókorn detta hægt og hljótt
holur fela djúpar
þæfingskafald þolinmótt
þvottabrettin hjúpar.

 

Í Fornhaga

 

Í Fornhaga var hlegið hátt

hangiket í nartað

sopið ölið sungið dátt

saman styrkjum hjartað.

 

Landsmót kvæðamanna í Dalabyggð í vor

 

Dönsum senn í Dalabyggð

og drápur kveðum margar.

Oft ef kemur á oss styggð

okkur ríman bjargar.

 

Síðustu stökur ársins 2024

 

Vetrarsólstöður

 

Skammur dimmur dagur

drómi freraljómi

úti morkið myrkur

mæða kulnun glæða.

Senn mun roða röðull

rísa upp og lýsa

sól við grundu gæla

græða land og fæða.

 

Jólin

Eftir síðasta áratug

allflestar þökkum stundir.

Við sendum því kveðjur af hálfum hug

hátíðlegar um grundir.